Elite

Ooit was Gade lid van een Vlaams-Nederlandse wereldwijd vertakte vereniging, die ook een afdeling, twee zelfs, in Nijmegen heeft. Eens in de maand komt de afdeling bij elkaar en luistert naar elkaar en naar een boeiende lezing. De link met het Vlaams-Nederlandse cultuurgoed is gauw gelegd, dus bijna elk onderwerp is passend. Ik zelf mocht ooit spreken over het Nimweegs dialect. Gisteravond was Gade aan de beurt. Ze is nu een jaartje weg bij die club. Druk, druk, druk. Maar was nu uitgenodigd om iets over haar werkt te vertellen. Werk dat zich in het zo rijke maar ook zo onder druk staande veld van kunst en cultuur bevindt. Het smeltpunt van heel veel linkse hobby’s, zo ijverig door de linkse kerk bedreven. Aan de orde kwam ook weer de vraag waar kunst- en cultuurondersteuning zijn legitimering vandaan haalt. Uiteraard kwam dit pas aan de orde na de inleidende maaltijd. Het Vlaams aspect van de vereniging wordt geen geweld aangedaan.
Ik blijf het vreemd vinden dat kunst en cultuur zijn legitimatie altijd krijgt buiten zichzelf. Als reden voor ondersteuning golden in verschillende tijdperken de verheffing van het volk, dan weer was het het economisch gewin dat via cultuurondersteuning behaald werd of was het zo’n mooi middel in de emancipatiestrijd, katholiek of socialistisch of feminien. Nooit lijkt kunst en cultuur aan zich zelf genoeg te hebben, er moet altijd iets, soms met de haren, worden bijgesleept. Van Gade leerde ik gisteravond dat het modewoord nu was het culturele burgerschap. Dat levert een bijdrage aan leefbare wereld van mondige mensen. Jammer dat er nu net een politieke wind aan het waaien is die een unisono stem geeft aan de zwijgende meerderheid. En die meerderheid had beter zijn mond kunnen houden, want veel verstandigs komt er niet uit. Gemeenplaatsen, vooroordelen en kreterigheid nemen de plaats in van verfijning, eruditie en nuance. Elite is een geuzennaam aan het worden. Daar spreken we in de nazit nog over. Ik leer ook een nieuw Vlaams woord als we het hebben over wat we nog drinken. Water,  wijn of sterke drank. Dat laatste blijkt in Vlaanderen met korte drank aangeduid te worden. Als het over Bokma gaat, zegt een van de Vlaamse leden van de club dat ze nooit korte drank drink. Nu weet ik ook waarom een ‘long drink’ zo heet.