Sotsji

Ik ben nooit in Sotsji geweest. Ik zal er ook wel nooit meer komen. Ik ben wel veel in Rusland geweest. Een paar keer in St. Petersburg, zelfs toen dat nog Leningrad heette en vaak, heel vaak in Pskov, de Nijmeegse zusterstad. In verschillende hoedanigheden. Als lid van officiële delegaties en gewoon als mezelf. Ik logeerde in hotels, bij een vriendin thuis en in een vakantiehuisje aan het Meer van Pskov. Ik dronk wodka en de laatste jaren alleen nog maar thee en water. Ik at borsjt, saljanka en zelfs na officiële diners als ik bij mensen thuis kwam stond er nog wat eten te wachten. Hoort bij de Russische gastvrijheid. Eten. Mijn vriendin sprak dan als ik beleefd probeerde te weigeren de fameuze woorden: “Kein Kalorieën, nur Vitaminen.” En beleefdheidshalve nam ik dan toch maar een muizenhapje.
Ik sprak met heel veel mensen. Burgemeesters, gidsen, tolken, vrienden en vriendinnen, collega’s, kunstenaars, stagiaires. En langzaamaan kreeg ik een idee over Rusland, wat ik dacht dat het was. Ik meende dat ik er een mening over kon hebben na al mijn ontmoetingen met Galja, Larissa, Irina, Walodja, Katja, Kolja, Nadja en al die anderen. En natuurlijk ook met Iwan. Ik nam examens af en zag in die meer dan 20 jaar Pskov van uiterlijk veranderen. Verdwenen waren de rode leuzen die eer betoonden aan de werkkracht van het volk. “Slava tryda.” Terug kwamen de spandoeken die pleitten voor het Ene Rusland. Ik zag communisten veranderen in opportunisten en een voorzichtige decentralisatie weer terugdraaien naar een “moskou-isering” van het beleid.
En gisteren zag ik de opening van de Olympische  Spelen. Het visitekaartje van het nieuwe Rusland. De bassen zongen nog steeds dieper dan waar ook ter wereld, de balletdanseressen stonden nergens hoger op hun spitzen dan hier en het volkslied “Rusland – onze heilige macht, Rusland – onze geliefde land” klonk overtuigender dan ooit.
Ik hoorde Nederlandse commentatoren die na een paar dagen Sotsji precies wisten hoe Rusland in elkaar had gestoken, hoe het nu zat en hoe het zal worden. Ruslandkunde van de koude grond.
Mijn Russische vriendin keek ook naar de opening. “Alles politisch”, was haar commentaar via Skype.
Ik ben nooit in Sotsji geweest en Rusland, daar zal ik wel nooit meer komen.