Denkwerk

“Zoals een romanschrijver zich wellicht zal afvragen waarom hij personages verzint die niet bestaan en hen dingen laat doen die niet ter zake doen, zal een filosoof zich wellicht afvragen waarom hij zaken verzint die zich onmogelijk kunnen voordoen, ten einde vast te stellen wat het geval is.”
Zo, dat geeft te denken. Het is een citaat uit de eerste van de vijf Patrick Melrose-romans van Edward St Aubyn. Deze vijf romans zijn samengevat in een kloeke omnibus van bijna 1.000 pagina’s. Ik heb die aangeschaft omdat ik deze weken kijk naar de ook vijfdelige tv-serie die gebaseerd is op deze roman-cyclus. Het is een serie waar ik al eerder de loftrompet over stak. Het is nu heel bijzonder om serie en boek met elkaar te vergelijken, zien hoe er dramaturgisch is ingegrepen, maar ook hoe mooi de makers van de serie het boek verbeeld hebben. Maar minstens even boeiend is om meer achtergrond te lezen van de personages, vooral over hun denken, waar een roman nu eenmaal meer ruimte aan biedt dan een serie-aflevering van 60 minuten.
Het boek, ik ben er nog maar net in begonnen en heb pas 10% van de bladzijden gelezen, verduidelijkt de drie afleveringen die ik al zag zeer. Het is een bijzondere ervaring dat in ongeveer het zelfde tempo meelezen met de serie.
Terug naar het citaat. Ik wil en durf op geen enkele manier mij te vergelijken met St Aubyn, maar zelfs bij het schrijven van mijn minuscule stukjes sta ik voortdurend voor de keuze over wat te schrijven en hoe er over te schrijven. Het is een heerlijke bezigheid die keuzes te maken. Personages uit elkaar te rafelen, van twee soms  een te maken, omstandigheden aan te dikken of af te zwakken en hoezeer sommige stukjes op ervaringen zijn gebaseerd, ze komen pas tot hun recht in de nieuw geschapen omgeving met zijn eigen waarheid die slechts in afgeleide zin van doen heeft met mijn eigen werkelijkheid. Het is genieten zaken te verzinnen die zich onmogelijk kunnen voordoen en zo dichter bij de waarheid te komen. De waarheid die, zegt Jan Brokken, nog een verhaal is.