Ziel

Gisteren gekeken en vooral geluisterd naar Coen Verbraaks kijkje in de ziel van religieuze leiders. Ik weet nooit of de kwaliteit van dat programma nu bepaald wordt door de deskundigheid van de vragensteller of de slimme manier van monteren van de gesprekken. Daardoor lijkt het soms of de geïnterviewden in gesprek zijn met elkaar en reageren op elkaars opmerkingen.
Het waren leiders van zeer verschillende denominaties, van bevindelijke dominees tot liberale rebbes. Vertegenwoordigers van grote geloven en kleine overtuigingen die hun bezigheden soms als vak, soms als roeping beschouwden. Voor enkelen is hun leiderschap een ‘bijbaantje’ naast een gewone baan, anderen zijn fulltime leider als non, bisschop of dominee.
Sommige van die leiders komen zeer inspirerend over, andere vertrouw ik niet of nauwelijks. Het is een eigenlijk nergens op gebaseerde constatering maar ik heb het gevoel dat hoe dogmatischer het geloof of de overtuiging, hoe minder inspirerend de leiders. Een van hen geeft als voorbeeld van zijn leiderschap de huwelijkstherapie die hij met zijn echtgenote verzorgt in een soort rollenspel waarin zij de rollen van de conflicterende echtgenoten als een spiegel voorhouden aan de hulpzoekers. Ik heb misschien iets gemist, maar ik mis de relatie met religieus leiderschap.
Zo naar het programma kijkend vraag ik mij af of een religieus leider een bijzonder soort gelovige is? Eentje die door studie, charisma of wijding een bijzonder status heeft in zijn geloof of overtuiging. Het is hem of haar zelfs door kleding af te zien. Maar als geloven ook en misschien wel vooral, zoeken, twijfelen en zeker niet zeker weten is, wie is dan de echte leider? Hij of zij die ex cathedra de waarheid in pacht denkt te hebben? Die niet twijfelt dat zijn overtuiging de enig juiste is. Of is het degene die al zoekend met jou probeert woorden te geven aan waar geen woorden voor nodig zijn, voor wat groter is dan wat we kunnen bevroeden. Iemand die je met jou op weg weet naar…