Gebeurtenis

Er is veel beroering over de Surinaamse amnestiewet die de betrokkenen bij de  decembermoorden vrijuit lijkt te doen gaan. In de Nederlandse berichtgeving wordt consequent gesproken van moorden. De Surinaamse minister van buitenlandse zaken zal dat woord niet in zijn mond nemen. Hij spreekt slechts van de commotie over de decembergebeurtenissen. En dat maakt het toch direct een stuk minder erg. Amnestie voor een moord dat is me nog al wat. Amnestie voor een gebeurtenis, ja waarom zou dat niet kunnen. We zijn meesters in het naar onze hand zetten van termen als dat zo in onze kraam te pas komt.
Jarenlang spraken we over ontwikkelingssamenwerking. We kenden ministers van ontwikkelingssamenwerking. Weliswaar zonder portefeuille, maar toch een heuse minister. Het kabinet Rutte kent zo’n minister niet meer. Ontwikkelingssamenwerking moet het doen met een staatssecretaris. Nu de bijdrage voor ontwikkelingssamenwerking onder druk staat is de aanduiding samenwerking veelal vervangen door hulp. Logisch. Hulp kun je eenzijdig intrekken. Bij samenwerking verwacht je toch op enige manier een overleg tussen betrokkenen bij de samenwerking. Maar door samenwerking te vervangen door hulp maak je de geest al een beetje rijp voor de eenzijdige bezuiniging.
In Nederland vieren we op 5 mei Bevrijdingsdag. Een feestdag. Daarmee vieren we dat Nederland en het voormalig Nederlandsch-Indië in 1945 bevrijd werden. In Rusland heet die dag geen bevrijdingsdag. Rusland werd niet bevrijd, zij waren een van de bevrijders. Daar heet de nationale feestdag op 9 mei Dag van de Overwinning. En in Duitsland, waar die dag geen nationale feestdag is, wordt simpelweg gesproken over Tag des Kriegsendes. Zonder vieringen, alleen wat herdenkingsbijeenkomsten. In de toenmalige DDR heette die dag Tag der Befreiung des deutschen Volkes vom Hitlerfaschismus. Bij de samenvoeging van de beide Duitslanden is die naam teloor gegaan. In de Newspeak van het nieuwe Duitsland kwam dat niet meer uit.
Gebeurtenissen krijgen een lading en kleur door de naam die wij er aan geven. Maar dat doet niets af aan de wezenlijke inhoud. Een moord wordt niet minder erg als het een gebeurtenis wordt genoemd en hulp is niet minder profijtelijk dan samenwerking. En ik ben als oudere van nu nog net zo oud als de bejaarde van toen.