Herdenking

Het is weer september. Dat is het rond deze tijd al jaren, wat zeg ik, al eeuwenlang. Maar september-bevrijdingsmaand is het nog niet zo lang, alhoewel voor mij al een leven lang. Ik ben van net na de oorlog, december 1945. Nijmegen was toen al ruim een jaar bevrijd. Dat is nu 75 jaar geleden. Om de een of ander reden zijn verjaardagen die op een 0 of een 5 eindigen altijd wat meer de moeite waard. Langs de hele route van Market-Garden, de uiteindelijk toch vastgelopen operatie om via Nederland Nazi-Duitsland binnen te vallen, wordt aandacht besteed aan dat 15de lustrum. Van Eindhoven, via Grave tot Nijmegen. Arnhem bleek een brug te ver.
Vanuit mijn werk destijds was ik nauw betrokken bij de organisatie van de festiviteiten rond zo’n jubileum herdenking. Ik zag de ontroering bij het in tal gestaag afnemende veteranen die voor die viering overgevlogen kwamen en ik mocht Lord Carrington en Erik Hazelhoff Roelfzema begeleiden (zie mijn blog van 22 september 2014).
De eigenlijke oorlog was voor mij een ver van mijn bed show. Geschiedenis van voor mijn geboorte en dan is de Operatie Market Garden al net zo ver weg als de Slag bij Nieuwpoort. In verleden en toekomst lijkt de tijd samengeperst te worden.
Over een paar dagen zal er weer volop herdacht worden. 75 jaar bevrijding. Zo ook in het Geschiedeniscafé, waar ik een kleine bijdrage aan mag leveren. Tijdens dat Geschiedeniscafé zal er aandacht besteed worden aan de vele oorlogsdagboeken die in die tijd werden bij gehouden. Ik weet dat er ergens in een lade nog twee typoscripten van mijn lang geleden overleden broer liggen. Ik kan ze nog vinden ook en ik lees ter voorbereiding van mijn bijdrage  aan het Geschiedeniscafé  zijn verhaal over het Nijmeeegse februari-bombardement dat hij eind maart 1944 schreef. Ik lees ook een schets van zijn eerste dag als onderduiker in Overasselt. Als ik die pagina’s lees hoor ik als het ware weer zijn stem en wordt het voor mij weer heel even 14 juli 1944.